1. Trafo Analizi

• Trafoların verimsiz kullanımı çok sık rastlanan ve ciddi tasarruf potansiyeli olan bir konudur. Trafolar 100% yükte kullanılmaya göre tasarlanmış cihazlardır ancak genellikle çok verimsiz çalıştırıldıkları gözlemlenmektedir. Sürekli izlenebilirlik ile trafoların kullanımları gözlemlenebilir, eğer gereğinden büyük bir trafo kullanılıyorsa daha küçüğü ile değiştirilmesi önerilebilir. Çoklu trafo kullanımı varsa bu trafoların yüklenme yüzdeleri ölçülür, gerekirse düşük yüklenme yüzdeli trafoyu devre dışı bırakıp, tesisi verimli yüklenme yüzdeli trafolar ile besleyip, trafo kayıplarının önüne geçerek ciddi enerji tasarrufları sağlanabilir.
  
  👉 Balorman Çerkezköy tesisinde mevcut 3 adet trafonun, çalışma verimlerine göre, sırayla devreye alınması projesi ile verimli işletme önerileri %1’e yakın enerji verimliliği sağladı. 

 

2. Kompanzasyon Takibi

• Çok sayıda firma kompanzasyon takibini doğru yapamadığından ay sonu faturasında reaktif veya kapasitif cezaları yemektedir. Takibi yapan firmalar ise bunu manuel olarak bir kişinin belli zamanlarda yaptığı kontroller ile sağlar. Buna karşın sürekli takip ve %15 - %20 limitlerine kurgulanacak alarmlar hem olası cezaların önüne geçilmesine, hem de manuel işçiliğin azaltılmasına olanak tanır.
  
  👉 Başoğlu Kablo’nun 4 farklı fabrikasının tek platformdan takibi ile daha önce yaşanan Reaktif Güç aşımı cezalarının önüne geçildi, 6 ayda toplamda 100K ₺ cezanın önüne geçildi.

 

3. ESG (Çevresel, Sosyal ve Kurumsal Sürdürülebilirlik) Skoru Hesaplamaları

• Firmaların sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda Avrupa standartlarına göre ESG adı verilen bir değerlendirme sistemi yakın gelecekte adından daha fazla söz ettirecektir. Bu skorların firma verilerine göre hesaplanması ve raporlanması oldukça önemli bir hale gelecektir. Hem ihracat yapmak isteyen hem de halka arz edilmek isteyen firmaların bu skorlar konusunda belli seviyelerde olmasının şart olacağı düşünülmektedir.
  
  👉 Bu raporların oluşturulması amacıyla sahadan toplanan canlı verinin önemini bilen Balorman Bolu’da enerji tüketimi ve karbon ayak izi ile canlı veriler üzerinde hesaplamalar yapıyoruz.
  

 

4. Tarife Analizi

• Piyasa takas fiyatı üzerinden satın alım yapan serbest tüketici tarifeleri veya tek zamanlı ve 3 zamanlı tarife ile çalışan firmalar gözlemlenmektedir. Hangi tarife üzerinden elektrik satın alınmasının firma için daha avantajlı olduğu platform tarafından hesaplanarak önerilebilir. Ayrıca GES (Güneş Enerji Santrali) yatırımı yapan ve elektriğin tamamını karşılayamayan firmalar için de elektriğin ucuz olduğu saatler tahminlenerek günün hangi saatinde GES’ten, hangi saatinde şebekeden kullanım yapmasının en verimli olacağı önerilebilir. Depolama sistemlerine yapılacak yatırımlar ile depo edilen elektriğin hangi saatlerde kullanımının uygun olacağı hesapları platform üzerinden yapılabilir.
  
  👉 Bir maden fabrikasında elektriğin saatlik PTF değişimi takibi yapılarak, ucuzladığı zamanlarda enerji yoğun kırım işlerinin yapılması, personel dinlenme sürelerinin optimizasyonu ile %2 enerji tasarrufu sağlandı.

 

5. Enerji Maliyeti ve Fatura Tahminleme

• Çoklu zincir firmaları veya farklı lokasyonlarda binaları / fabrikaları olan firmalar için ay sonu gelecek faturaları tek ekrandan takip etmek bir hayli faydalıdır. Takibin yanı sıra hedeflenen enerji faturası, gerçekleşen ve aradaki fark gözler önüne serilerek buna göre gerekli önlemlerin veya aksiyonların önden alınmasına olanak tanınır.
  
  👉 Başoğlu kablo 4 farklı tesisinde enerji tüketimleri anlık takip edilerek aylık enerji tüketim tahminlemeleri yapılmış, fabrikalar arası enerji tüketim karşılaştırmaları ile verimlilik yarışmaları düzenlenmesine karar verilmiştir. 
  
  👉 Gama Enerji ile iş ortaklığımız çerçevesinde enerji tüketimlerini tahminlediğimiz müşterilerimize daha uygun şartlarda elektrik tedariği yaparak ilk günden müşterilerimizin enerji giderlerini azaltma çalışmaları yapıyoruz. 

 

6. Kompresör Takibi

• Kompresörler enerji tüketen cihazlar arasında en verimsiz olanlarındandır. Kompresörlerden gelen havayı kullanan makineler kapatıldığı zaman genellikle kompresörlerin de kapatılması gerekir. Ancak pek çok örnekte kompresörlerin böyle durumlarda standby mode’da (uyku modu) unutulduğu gözlemlenmektedir. Bu durumlarda platform otomatik olarak ilgili kişilere email/mesaj göndererek ‘’xxx numaralı kompresörünüzden gelen havayı kullanan tüm makineler kapalı durumda olmasına karşın kompresörünüz enerji tüketimine devam ediyor, bunun size şuana kadarki maliyetinin ₺ karşılığı xxx’dir.’’ gibi uyarılar yaparak gereksiz sarfiyatların önüne geçilmesini sağlar. Lumian platformu çift taraflı çalıştığından dolayı basit bir ek donanım ilavesi ile kompresörü aç/kapat komutları da platform üzerinden yapılabilir. Bazı durumlarda da kompresörler ihtiyaç duyulanın üzerinde bir güç ile çalıştırılarak gereğinden fazla enerji tüketimine sebep olabilirler. Bir süre boyunca veriler izlendikten sonra kaç bar basınçta çalıştırmanın optimal olacağı platform tarafından önerilebilir. Basınç optimizasyonları ile daha düşük enerji tüketiminde çalıştırılabilir, olağan dışına çıkan basınç hareketliliklerinin takibi ile kaçakların tahmini yapılabilir.
  
  👉 Balorman Bolu’da kompresör stand-by süreleri %70 azaltıldı, mesai saatleri dışında özellikle hafta sonu ve gece bildirimleri ile 7 ayda 70 Bin ₺’lik enerji tasarrufu sağlandı.

 

7. Cihaz Bazlı Takip ve Karşılaştırma

• Toplu takip yerine cihaz veya bölüm bazlı takip sayesinde en çok tüketime sebep olan cihazlar ortaya çıkar, birbirine benzer tipte olan cihazlar arasında farklılıklar olup olmadığı gözlemlenir. Bu sayede firmanın hangi alanlarda tasarruf potansiyeli olduğu ve bunu sağlamak için nerelere odaklanması gerektiği gün yüzüne çıkar.
  
  👉 Tebplast Beylikdüzü fabrikasında enjeksiyon makinalarını anlık izleyerek, aynı kapasitede ki 2 farklı marka model makine 3 aylık süre ile üretim/tüketim analizi ile izlendi. Toplamda aynı birim ürün üretimine karşın %50 daha enerji tüketen enjeksiyon makinası öncelikle yedek üretim hattına alındı, buradan 50 Bin ₺ kadar enerji tasarrufu sağlandı, sonrasında da makinanın satılarak yerine daha az enerji tüketen makine yatırımı yapılmasına karar verildi.

 

8. İş Emri Bazlı Takip

• Firmalar genellikle ay sonu gelen faturayı cihaz sayısına bölerek ortalama her cihaz çıkan rakam kadar tüketim yapıyordur şeklinde hesap yaparlar. Fabrika örneğinde ise bu enerji faturasının üretilen ürün adedine bölünmesi ile yapılır ve bir birim üretim için bu çıkan rakamın enerji maliyeti olduğu varsayılır. Ancak ERP, MES, vb. sistemler ile entegre olarak iş emri bazında bir enerji takibi yapıldığı zaman gerçek maliyetler ortaya çıkar ve firmalar hangi üründen ne kadar kâr ettiği, ne kadar teklif vermesi gerektiği daha doğru ölçebilir hale gelir.
  
  👉 Tebplast Beylikdüzü fabrikasında, 100 üzerinde farklı ürün üretilmesine karşın, birim enerji maliyetleri kabaca bölüştürülerek, yaklaşık ürün maliyeti hesaplanıyordu. LOGO ERP - LUMİAN entegrasyonu ile anlık akan enerji verileri, üretim verileri ile eşlendi, sipariş numarası ve koli bazlı enerji tüketim maliyetleri gerçek zamanlı hesaplanarak ERP üzerinde ürün maliyetlerine yazıldı. Teklif verirken ürünün enerji maliyeti keskin bir şekilde doğru hesaplanarak maliyet muhasebesine fayda sağladı, doğru teklif vererek rekabet gücünü artırdı. 
  
  👉 Aynı uygulamayı Balorman Bolu tesisinde enerji miktarı, ₺ karşılığı ve karbon ayak izinin ürün bazlı hesaplanarak iş veren IKEA firmasına raporlanması işleri LOGO ERP-LUMİAN entegrasyonu ile sağlanarak güvenirliğin canlı verilerle artırılması, rekabet gücünün artırılması başarıları elde edildi. 
  

 

9. Karbon Ayak İzi Hesaplamaları

• 2025 yılında daha fazla gündeme gelecek olan karbon vergilendirmeleri özellikle ihracat yapan veya yapmak isteyen firmaların aşması gereken bir sınav haline gelecektir. Karbon ayak izinin hesaplanması (Kapsam 1-2-3) ve salımın düşürülmesi firmaların rekabette kalabilmeleri adına hayati önem taşımaktadır. LUMİAN Platformu karbon ayak izi hesaplamasını otomatik hale getirir, üretilen her ürün için bu hesaplamayı yapabilir, ilgili kişilere otomatik raporlar halinde iletebilir ve salımı azaltmak adına öneriler sunar.
  
  👉 Balorman Bolu tesisinde tüketilen enerjinin proses ve makine başı miktarı, ₺ karşılığı ve karbon ayak izinin ürün bazlı hesaplanarak iş veren IKEA firmasına raporlanması işleri LOGO ERP-LUMİAN entegrasyonu ile sağlanarak güvenirliğin canlı verilerle artırılması, rekabet gücünün artırılması başarıları elde edildi. 

 

10. EDGE Özelliği

• LUMİAN Platformunun Edge’de çalışma özelliği verilerin buluta veya lokal sunucuya gidip analiz edilip tekrar geri gelmesi sürecini optimize etmek ve sunucu maliyetlerini azaltmak için geliştirilmiştir. Bu özellik sayesinde tüm analizler, hesaplamalar ve makine öğrenmesi modelleri sunucuda çalışmak yerine verileri toplamak için kullanılan cihazın içerisinde çalışır ve yalnızca istenilen çıktılar bulut veya lokal sunucuya iletilir. Bu sayede ciddi sunucu maliyeti avantajı, hız ve veri güvenliği sağlanır.
  
  👉 Başoğlu Kablo’nun 4 farklı tesisinde yerinde (on-promise) sunucularda kurulu olan EoT platformu, sahada anlık akan verilerin yine sahada bulunan Endüstriyel PLC’ler üzerinden çalışan edge-agent yazılımı çalışması sayesinde, sadece istenen veriler firmanın sunucularına yazılmıştır. Bu sayede hem veri trafiği azaltılmış ve hızlandırılmış hem de sunucu bellek artışı limitlendirilerek ilerde doğacak bellek artış maliyetinin önüne geçilmiştir. 
  
  👉 Konveyör AŞ. Firmasında enerji ile titreşim ve sıcaklık verileri farklı sensörlerden alınarak EoT platformunda analiz yapılmış, belirli titreşim, enerji tüketimi ve sıcaklık değerlerinde kesim makinalarının kapatılması uyarıları verilerek olası kalıp dağıtma arızaları ile meydana gelecek yüksek miktardaki maliyetlerin önüne geçilmiştir.

 

11. İç Ortam Hava Kalitesi Takibi

• İç ortam hava kalitesinin takip edilmesi bir hayli önemlidir. Kalitenin çalışan sağlığına, öğrencilerin algı açıklığına, üretilen bir ürün varsa bunun kalitesine ciddi etkileri olabilir ve sürekli takip ile bu konular kontrol altına alınabilir.
  
  👉 Gençler kablo firmasında saha 3 farklı departmanın hava kalitesi parametreleri takip altına alınış, hem hava kalitesinin üretim ve enerji tüketimine etkisi hem de insan sağlığına etkisinin yüksek olduğu CO₂ ve PM10 değerlerinde alarm oluşturarak en aza indirilmiştir.

 

12. VAP Önerileri

👉 Pakmaya firmasında 6 farklı maya kurulma fırını enerji tüketimleri ile beraber, hava akış debisi ile basınç paremetreleri analiz edilmiş, fırınların invertörlerinde %20’ye varan enerji kaybı olduğu tespit edilmiştir. İnvertörlerin değişimi ile fırın başı aylık 100K ₺ enerji verimliliği olacağı hesaplanmıştır. 

👉 Polmar firmasında kompresör aşırı basınç ve yüklenmesi tespit edilmiş, kompresör hava taşıma mesafelerini azaltacak şekilde yeni bir kompresör alınması önerisi ile toplam kompresör enerji giderinde aylık 20 Bin ₺ verimlilik sağlanmıştır. Yatırım geri dönüşü 3 yıl olarak hesaplanmıştır.

👉 Chep Palet Global firmasında;

• Kompresörlerin atık havası alanlardan tahliye edilerek yakın bölgelerde kanallar yapılarak ısıtmaya yapılması. Bu proje hem kompresör odasını serinleterek kompresör verimini artıracak, hem de atık ısı kullanılarak alan ısıtması sağlanacaktır. Palet Global kendisi yapabilir. 
• Genleşme tanklarına otomatik su atan valfler takılmalı, bu hem genleşme tankının verimini artıracak hem de iş güvenliğine katkı sağlayacaktır. Bu değişim için danışman firma teklif iletmiştir, ektedir. 
• Kompresör hava ilettim hattı akış direnci az alüminyum hat ile değiştirilerek hem verimlilik artacaktır hem de mevcut hava kaçakları giderilmiş olacaktır. 
• Mevcut basıncı hava hattı ultrasonik kaçak tespit cihazı yardımıyla, kaçaklar tespit edip, iyileştirmeler yapıp, ciddi verimlilik artışı sağlanabilir. 
• Sabit sürücülü 2'li kompresör yerine değişken hız sürücülü yeni nesil bir kompresör alınarak enerji verimliliği sağlanabilir. 
• Çatıda bulunan güneş enerjisi santralinin kirlenme problemi için çatı egzoz hava atışları revize edilebilir, kirlenmeyen güneş panellerinin verimi artacaktır. 
• Çatıda bulunan güneş enerjisi panellerinin temizliği için robot kullanımı yapılabilir. Temizlik robot temin edilerek sık sık temizlik yapılabilir, ve panellerin verimliliği artırabilir. 
• Bu öneriler toplamda %20 kadar verimlilik sağlama potansiyeline sahiptir.

 

 

13. Ölçme ve Doğrulama Modülü

• Ölçme ve Doğrulama modülü ile Verimlilik Artırıcı Önerilerimizin (VAP) müşterilerimize katkılarını, uluslararası standartlarda hesaplayıp, yatırım geri dönüşlerini en doğru şekilde hesaplıyoruz. Yatırım geri dönüşünü hem enerji, hem para birimi hem de karbon ayak izi azaltma katkılarını ayrı ayrı raporluyoruz.